Większość urządzeń sieciowych (tj. komputerów, tabletów i smartfonów) wymaga obecności komponentów pokazanych na rysunku 1.:
- głównej jednostki obliczeniowej (CPU);
- systemu operacyjnego (OS);
- pamięci wewnętrznej oraz pamięci masowej (RAM, ROM, NVRAM, Flash, dysk twardy).
Router jest w zasadzie wyspecjalizowanym komputerem. Wymaga obecności CPU oraz pamięci do tymczasowego i trwałego przechowywania danych i wykonywania operacji systemu operacyjnego, takich jak inicjalizacji systemu, wykonywania funkcji wyznaczania ścieżek i przełączania.
Uwaga: Urządzenia Cisco wykorzystują w charakterze oprogramowania systemowego systemu operacyjnego (OS) Cisco Internetwork Operating System.
Tabela na rysunku 2 pokazuje typy pamięci routera, ulotność oraz przykłady treści przechowywanych w każdym z nich.
Routery przechowują dane z wykorzystaniem:
- Pamięci o dostępie swobodnym (RAM) - pozwala na dokonywanie tymczasowej archiwizacji na potrzeby rozmaitych aplikacji i procesów, włącznie z systemem operacyjnym, plikiem bieżącej konfiguracji, różnymi tabelami (np. tabelą routingu IP, tabelą ethernetową ARP) oraz na buforowanie pakietów czekających na obsłużenie. RAM jest typem pamięci ulotnej, ponieważ jej zawartość jest tracona przy wyłączeniu zasilania.
- Pamięć ROM (Read-Only Memory, ROM) - pozwala na trwałe przechowywanie instrukcji startowych, oprogramowania do podstawowej diagnostyki oraz ograniczonej wersji IOS, w przypadku gdyby router nie był w stanie załadować pełnego IOS. ROM stanowi oprogramowanie firmowe i jest typu nieulotnego, ponieważ nie traci swojej zawartości przy wyłączeniu zasilania.
- Nieulotna pamięć swobodnego dostępu (NVRAM) - pozwala na trwałe przechowywanie pliku z konfiguracją startową (startup-config). NVRAM jest pamięcią nieulotną i nie traci swojej zawartości przy wyłączeniu zasilania.
- Pamięć flash - pozwala na trwałe przechowywanie IOS oraz innych plików systemowych. Podczas uruchamiania routera system operacyjny IOS z pamięci flash kopiowany jest (i czasami rozpakowywany) do pamięci RAM. Flash jest pamięcią nieulotną i nie traci swojej zawartości przy wyłączeniu zasilania.
W odróżnieniu od komputera, router nie posiada karty graficznej ani karty dźwiękowej. Zamiast tego, routery posiadają wyspecjalizowane porty oraz karty interfejsów sieciowych do łączenia urządzeń z innymi sieciami. Na rysunku 3 pokazano niektóre z tych portów i interfejsów.